Ο ΔΗΣΥ, δικαίως, μονοπώλησε το μετεκλογικό ενδιαφέρον. Μπροστά σε μία απειλητική κατάσταση, το κόμμα απελευθέρωσε τόση αδρεναλίνη που σάρωσε δύο γενιές πρωτοκλασάτων στελεχών και τρεις μόλις μήνες μετά τις προεδρικές μια ολότελα νέα ηγεσία θα κρατά το τιμόνι της Δεξιάς. Πού και πώς θα την πάνε, θα δείξει. Συμπολίτευση; Αντιπολίτευση; Λίγο απ’ το ’να και λίγο απ’ τ’ άλλο; Περισσότερο Instagram και Tik Tok και λιγότερο Twitter; Ίδωμεν.
Στην Αριστερά τι συμβαίνει; Εκλογικά τα πήγαν πολύ καλύτερα από τον ΔΗΣΥ. Πέρασαν τον υποψήφιο τους στον β΄ γύρο, όπου εξασφάλισε υψηλότερο ποσοστό (48%) και από το 2013 (42,5%) και από το 2018 (44%). Αυτά τα απροσδόκητα κέρδη είναι σημάδι καλύτερων ημερών που έρχονται ή θα τονίσουν, ακόμη περισσότερο, πόσο συρρικνώνεται το ΑΚΕΛ στον χώρο της Αριστεράς; Διότι πλέον Αριστερά και ΑΚΕΛ δεν είναι ένα και το αυτό.
Οι υποψήφιοι που στήριξε, μόνο του, το ΑΚΕΛ στις Προεδρικές του 2018 και 2023 εξασφάλισαν πολλές περισσότερες ψήφους, στον α΄ γύρο, από όσες το κόμμα στις βουλευτικές που προηγήθηκαν. Το 2018 ο Σταύρος Μαλάς κέρδισε 30% περισσότερες ψήφους απ’ όσες το ΑΚΕΛ στις βουλευτικές του 2016 και ο Ανδρέας Μαυρογιάννης κέρδισε 47% περισσότερες ψήφους απ’ όσες το ΑΚΕΛ στις βουλευτικές του 2021. Ολοένα και περισσότεροι (κεντρο)αριστεροί, δεν ψηφίζουν ΑΚΕΛ. Πόσοι είναι αυτοί; Τη δεκαετία 2011-2021 το ΑΚΕΛ έχασε το 40% της δύναμής του. Από 132.171 που το ψήφισαν το 2011 έπεσε σε 79.913 (οι λιγότεροι στην ιστορία του) το 2021. Αγνοούνται 52.258 αριστεροί ψηφοφόροι. Εάν σ’ αυτούς προσθέσουμε και κεντροαριστερούς, που ποτέ δεν ψήφιζαν ΑΚΕΛ, το κόμμα σήμερα περιορίζεται στον μισό αριστερό χώρο. Ο άλλος μισός προτιμά την αποχή. Από την άλλη, με βάση τα exit poll των προεδρικών, οι μεγαλύτερες απώλειες του ΑΚΕΛ στον α΄ γύρο των Προεδρικών ήταν προς Ν. Χριστοδουλίδη και Αβέρωφ.
Το ΑΚΕΛ όμως δεν το εγκαταλείπουν μόνο οι αριστεροί ψηφοφόροι. Έχει καταφέρει την ίδια δεκαετία να απομονωθεί από τις άλλες πολιτικές δυνάμεις. Στις τρεις τελευταίες Προεδρικές αναμετρήσεις βάδισε απελπιστικά μόνο (ούτε καν οι μετά-Περδίκη Οικολόγοι δεν το ακολουθούν). Στη Βουλή βρέθηκε στο στρατόπεδο των ηττημένων για την Προεδρία του σώματος τις τελευταίες τρεις φορές (2011, 2016, 2021), ακριβώς όπως και στις προεδρικές εκλογές που τις ακολούθησαν.
Μία αιτία για όλα αυτά είναι η αποτυχία του ΑΚΕΛ να κλείσει το κεφάλαιο της δικής του διακυβέρνησης (2008-2013), η οποία άφησε τραύματα και του στέρησε (με δική του παραδοχή) το ηθικό πλεονέκτημα έναντι των άλλων κομμάτων. Από το 2013 μέχρι και σήμερα, η ηγεσία του ΑΚΕΛ συμπεριφέρεται συμπλεγματικά. Δείχνει να φοβάται την ευθύνη να κυβερνήσει, συντηρώντας την αντίστοιχη φοβία της κοινωνίας για το ενδεχόμενο να αναλάβει ξανά τα ηνία της χώρας το ΑΚΕΛ. Η κομματική ηγεσία μπορεί να λέει ότι δεν την αρκεί να περνά ο υποψήφιός της στον β΄ γύρο και μετά να χάνει με αξιοπρέπεια, αλλά η γλώσσα του σώματός της, όπως η ακατανόητη αδυναμία να συνάψει μια συμμαχία, η στάση της στην εκλογή προέδρου της Βουλής και η τσαπατσουλιά στην επιλογή υποψηφίου, άλλα λέει.
Πέραν της συμπλεγματικής συμπεριφοράς, το κόμμα έχει ορισμένες «εργοστασιακές ρυθμίσεις», η αυτόματη ενεργοποίηση των οποίων υπενθυμίζει στη μεγάλη πλειοψηφία της κοινωνίας (περιλαμβανομένης της πέραν του ΑΚΕΛ Αριστεράς) πόσο πλατιά και βαθιά είναι η τάφρος που τους χωρίζει.
Για παράδειγμα, η πιο ηχηρή κριτική, με τα ταχύτερα αντανακλαστικά που έκανε το ΑΚΕΛ στον νέο Πρόεδρο της Δημοκρατίας, αφορούσε τη σχέση Κύπρου – Ελλάδας για τα περί κοινών συνεδριάσεων των υπουργικών τους συμβουλίων. Ακόμη κι αν η κριτική ήταν βάσιμη, η ένταση και η ταχύτητα με την οποία εκδηλώθηκε επανάφερε μια εδραιωμένη καχυποψία ότι το ΑΚΕΛ δεν θα πάψει να έχει αλλεργία με την Ελλάδα. Ή, όπως τη ρετσινιά της υποχωρητικότητας στο Κυπριακό (κι ας ψήφισε Όχι τη μοναδική φορά που κάποια λύση τέθηκε ενώπιόν μας). Ρετσινιά την οποία εδραιώνουν άκαιρες τοποθετήσεις όπως η πρόσφατη για να δώσουμε στην Άγκυρα πέραν των ευρωτουρκικών και κινήτρων στα ενεργειακά για να επιστρέψει στον διάλογο. Την ώρα που ο μέσος πολίτης, αριστερός και δεξιός, ακούει τον Ερντογάν να απειλεί Κύπρο και Ελλάδα πως θα έρθει ένα βράδυ, να εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό και γενικά να προκαλεί τις ευαίσθητες χορδές του ελληνισμού, το ΑΚΕΛ προτείνει τον εξευμενισμό της Τουρκίας;
Ο Στέφανος Στεφάνου έχει πει στον «Φιλελεύθερο» ότι το 48% που πήρε ο Μαυρογιάννης στον β΄ γύρο οφείλεται στη σοφία των αποφάσεων του ΑΚΕΛ και όχι στη διάσπαση του ΔΗΣΥ και ότι στην Κεντροαριστερά δεν υπάρχει ακάλυπτος χώρος, διότι το ΑΚΕΛ τον γεμίζει πλήρως. Δυστυχώς για το ΑΚΕΛ, το κόμμα δεν διαθέτει πλέον το εκτόπισμα που δικαιολογεί αλαζονικές προσεγγίσεις. Του χρόνου έχουμε πάλι εκλογές και τα κόμματα θα μετρηθούν, θα ζυγισθούν και θα δούμε εάν θα βρεθούν (και πάλι) λειψά.
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Η Καθημερινή“.