Δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή, 26/11/2017. Συνέντευξη στη Μαρίνα Οικονομίδου.
ΠΡΟΩΡΟ ΝΑ ΜΙΛΟΥΜΕ ΓΙΑ ΕΞΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΑ ΕΙΣΙΤΗΡΙΑ ΣΤΟΝ Β’ ΓΥΡΟ ΤΩΝ ΕΚΛΟΓΩΝ ΚΑΙ ΓΙΑ ΦΑΒΟΡΙ ΛΕΕΙ Ο ΑΝΔΡΕΑΣ ΧΑΤΖΗΚΥΡΙΑΚΟΣ
Όσοι πολίτες δεν θα αρκεστούν στο «τι θα πει το κόμμα» θα δουν ποιος υποψήφιος γεμίζει την καρέκλα και ποιος μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα δύο μεγάλα ζητήματα που είναι το Κυπριακό και η οικονομία, λέει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο σύμβουλος επικοινωνίας του Νίκου Αναστασιάδη Ανδρέας Χατζηκυριάκος. Όπως επισημαίνει, είναι πολύ πρόωρο να μιλούμε για εξασφαλισμένα εισιτήρια και επισημαίνει πως οι προβλέψεις περί φαβορί και ο εφησυχασμός, μπορεί να αποτελέσουν το κύριο εμπόδιο επανεκλογής του Νίκου Αναστασιάδη.
Το 2013, το προεκλογικό αποτέλεσμα καθόρισε η οργή και ο φόβος. Σήμερα;
Ο φόβος και η οργή της περιόδου 2012-2013 έχει εκτονωθεί σε σημαντικό βαθμό, αν και σε συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού υπάρχει ακόμη θυμός και μια διάθεση διαμαρτυρίας ή και τιμωρίας. Η Κύπρος του 2017-2018 είναι όμως πολύ διαφορετική και σε πολύ καλύτερη κατάσταση από την Κύπρο πριν από πέντε χρόνια. Την ψήφο μιας μεγάλης μερίδας ψηφοφόρων θα καθορίσει είτε η κομματική προέλευση του κάθε υποψηφίου, είτε η κομματική στήριξη της οποίας τυγχάνει. Για όσους δεν θα αρκεσθούν στο παραδοσιακό κριτήριο, που είναι «τι θα πει το κόμμα», ένα δεύτερο, κρίσιμο, ειδικά σε προεδρικές εκλογές κριτήριο είναι η προσωπικότητα των υποψηφίων. Ο λιγότερο κομματικοποιημένος ψηφοφόρος, συνειδητά ή μη, θα επιλέξει με βάση τις απαντήσεις που ο ίδιος θα δώσει στα ερωτήματα: ποιος υποψήφιος γεμίζει την καρέκλα, ποιος μπορεί να διαχειριστεί καλύτερα τα δύο μεγάλα θέματα, το Κυπριακό και την οικονομία. Ποιος, δηλαδή, μπορεί να κουμαντάρει το καράβι καλύτερα, πιο σταθερά ή ποιος του δημιουργεί τη λιγότερη ανασφάλεια και αβεβαιότητα.
Δημοσκοπήσεις καταδεικνύουν πως το 59% των ερωτηθέντων θα ψηφίσουν το «λιγότερο κακό». Να υποθέσουμε πως αυτό θα ενισχύσει την αποχή;
Δεν θα συνέδεα απαραίτητα τα δύο. Η αποχή είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο, το οποίο, με κάποιες εξαιρέσεις, οξύνεται, ανεξαρτήτως των επιλογών που έχει ενώπιόν του το κάθε εκλογικό σώμα. Για παράδειγμα, τα ΜΜΕ εγκωμιάζουν τον Εμανουέλ Μακρόν της Γαλλίας ως το νέο είδος πολιτικού ηγέτη, άρα όχι ως τον «λιγότερο κακό». Κι όμως, η αποχή στις τελευταίες γαλλικές προεδρικές εκλογές ήταν η ψηλότερη από το 1969. Συνεπώς, η αποχή δεν συνδέεται απαραίτητα με τους υποψήφιους που καλούνται να επιλέξουν οι ψηφοφόροι. Η κοινή γνώμη έχει υιοθετήσει μια πραγματιστική προσέγγιση η οποία έχει πάψει προ πολλού να εξιδανικεύει και να εξυμνεί τους πολιτικούς της ηγέτες. Τους αντιμετωπίζει με ρεαλισμό, ενίοτε και με κυνισμό. Η αλήθεια όμως είναι ότι ανέκαθεν ο ψηφοφόρος επέλεγε τον καλύτερο από αυτούς που είχε ενώπιόν του, απλά έπαψε να τους εξιδανικεύει. Κι αυτό δεν είναι κυπριακό φαινόμενο.
ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΕΣΑ ΔΙΚΤΥΩΣΗΣ ΔΙΑΜΟΡΦΩΝΟΥΝ Η ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΚΟΙΝΗ ΓΝΩΜΗ ΣΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ ΒΑΘΜΟ. ΔΕΝ ΕΙΜΑΙ ΟΜΩΣ ΑΚΟΜΑ ΠΕΠΕΙΣΜΕΝΟΣ ΟΤΙ ΘΑ ΕΠΗΡΕΑΣΟΥΝ ΚΑΠΟΙΟΝ ΑΝΑΠΟΦΑΣΙΣΤΟ ΨΗΦΟΦΟΡΟ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠ’ ΟΣΟ ΘΑ ΤΟΝ ΕΠΗΡΕΑΣΕΙ Η ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ Η Ο ΠΕΡΙΓΥΡΟΣ ΤΟΥ.
Το 2013, στην προεκλογική ατζέντα επικράτησε η οικονομία. Σήμερα;
Το τι περιλαμβάνει η προεκλογική ατζέντα δεν συνάδει πάντα με το τι απασχολεί την κοινωνία. Για παράδειγμα, η προεκλογική όξυνση που επικρατεί σήμερα, δεν απασχολεί την κοινωνία. Τους πολίτες δεν τους απασχολούν οι καβγάδες για ζητήματα του παρελθόντος ή για θέματα πολιτικού γοήτρου, αλλά ποιος υποψήφιος μπορεί να αντιμετωπίσει τα υπαρκτά καθημερινά προβλήματα που τους απασχολούν και επηρεάζουν άμεσα. Για μια μερίδα του κόσμου το Κυπριακό, η απογοήτευση από τη μη εξεύρεση λύσης, είναι ένα σημαντικό κριτήριο, είτε για τιμωρία είτε για επιβράβευση κάποιου υποψηφίου. Η οικονομική κρίση και τα παρελκόμενά της, από την άλλη, έχουν επηρεάσει σημαντικά την καθημερινότητα μιας μεγάλης ομάδας πολιτών συνεπώς οι θέσεις των υποψηφίων, αλλά πολύ περισσότερο η σιγουριά και η ασφάλεια που τους εμπνέουν θα επηρεάσει την ψήφο τους.
Σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης κυριαρχούν και οι παραδοσιακοί τρόποι προσέγγισης όπως το από πόρτα σε πόρτα και τα τηλεοπτικά σποτ περιορίζονται. Είναι πιο αποτελεσματικά;
Όλοι γνωρίζουμε ότι το ίντερνετ αλλάζει τον κόσμο. Αυτό που ακόμη δεν είναι ξεκάθαρο είναι προς ποια κατεύθυνση. Δεν θα υποτιμούσα τον παραδοσιακό τρόπο προεκλογικής από πόρτα σε πόρτα, για παράδειγμα. Ένας νέος υποψήφιος με ζεστή, φιλική προσωπικότητα έχει πολύ περισσότερα να κερδίσει μέσα από τη διαπροσωπική επαφή, παρά μέσα από την απρόσωπη επικοινωνία του διαδικτύου. Από την άλλη, ναι, τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης διαμορφώνουν ή επηρεάζουν την κοινή γνώμη σε σημαντικό βαθμό. Δεν είμαι όμως ακόμα πεπεισμένος ότι το facebook ή το twitter θα επηρεάσουν κάποιον αναποφάσιστο ψηφοφόρο περισσότερο απ’ όσο θα τον επηρεάσει η οικογένεια ή ο φιλικός του περίγυρος στις εορταστικές συναθροίσεις, που θα προηγηθούν των εκλογών. Δεν είμαστε Αμερική, Αγγλία ή Γαλλία. Είμαστε μια μικρή κοινωνία, όπου ακόμα ο οικογενειακός και κοινωνικός κύκλος ασκούν σημαντική επιρροή. Από την άλλη, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι πιο συστηματικοί, ή και φανατικοί, χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης είναι οι νέοι που όπως φαίνεται και από το εξαιρετικά μειωμένο ενδιαφέρον εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους, μάλλον επιλέγουν τον δρόμο της αποχής. Συνεπώς, δεν υποτιμώ, αλλά ούτε και θεοποιώ τη σημασία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
Τα fake news έπαιξαν καίριο ρόλο στις αμερικανικές προεδρικές εκλογές. Μπαίνουν πλέον και στο κυπριακό προεκλογικό σκηνικό;
Μπαίνουν, αλλά μέχρι στιγμής με μια ουσιαστική διαφορά. Τα fake news στις αμερικανικές εκλογές ήταν κατασκευασμένες ειδήσεις, που διαδόθηκαν κατά έναν οργανωμένο και μαζικό τρόπο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να πλήξουν κάποιον υποψήφιο. Στην Κύπρο χρησιμοποιούμε τον όρο για να επισημάνουμε μια ανακρίβεια που έχει ακουστεί από κάποιο πολιτικό πρόσωπο, επιτελείο υποψηφίου ή κόμμα. Εύχομαι να μην γίνουμε μάρτυρες των fake news, the American way στην Κύπρο.
Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν επί του παρόντος τον Νικόλα Παπαδόπουλο να παίρνει το εισιτήριο για τον β’ γύρο. Ένα τέτοιο σενάριο θα αλλάξει το κυπριακό κομματικό σκηνικό;
Είναι πολύ πρόωρο να συζητούμε σήμερα, είτε για εξασφαλισμένα εισιτήρια και προκρίσεις είτε για μετεκλογικές διαφοροποιήσεις του κομματικού σκηνικού. Το βράδυ της Κυριακής 28 Ιανουαρίου, θα έχουμε όλο τον χρόνο και όλα τα πραγματικά δεδομένα, για να αξιολογήσουμε τα ευρήματα δημοσκοπήσεων και, μετά την 4η Φεβρουαρίου, να εκτιμήσουμε πιθανές μετεκλογικές αναταράξεις.
Ο Νίκος Αναστασιάδης αποτελεί σύμφωνα με δημοσκοπήσεις το μεγάλο φαβορί των προεδρικών. Τι θεωρείτε το μεγαλύτερο εμπόδιο στην επανεκλογή του;
Ισχύει κι εδώ η προηγούμενη απάντηση. Προσωπικά θεωρώ ως πολύ μεγάλο εμπόδιο, αυτού του είδους τις προβλέψεις, περί φαβορί κτλ. Ο εφησυχασμός και η υπερβολική σιγουριά είναι οι μεγαλύτεροι κίνδυνοι.